ดาวเรืองเป็นพืชที่อยู่ในสกุล Tagetes ซึ่งเป็นชื่อเทพ ของชาว Etruscan ดาวเรืองเป็นดอกไม้ที่นิยมอย่างมากในเอเชียใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และ เม็กซิโก ในเอเชียใต้จะใช้ดาวเรืองสำหรับพิธีกรรมทางศาสนาฮินดู ส่วนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นิยมใช้บูชาทางศาสนาพุทธและพิธีมงคลต่างๆ ในเม็กซิโกจะใช้ดอกดาวเรืองในเทศกาลวันแห่งความตายเพื่อระลึกถึงวิณญาณบรรพบุรุษ
พืชในจีนัสเดียวกับดาวเรืองมีประมาณ 50 Species มีทั้งพวกล้มลุก และ พวกยืนต้นอยู่ได้หลายฤดู พืชสกุล Tagetes ในธรรมชาติ พบแพร่กระจายพันธุ์ตามพื้นที่ร้อน และแห้งแล้ง ตามพื้นที่ลาดชัน และก้นหุบเขา แถบ New Mexico ไปจนถึงประเทศอาร์เจนติน่าและมี 1 Species พบที่แอฟริกา
Tagetes erecta (ดาวเรืองอเมริกัน), Tagetes patula (ดาวเรืองฝรั่งเศส) และ Tagetes tenuifolia (ดาวเรือง signet) โดยทั้งหมดมาจากทวีปอเมริกา โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากเม็กซิโก ดาวเรืองอเมริกัน สามารถผสมเข้ากับดาวเรืองฝรั่งเศสได้ และให้ลูกผสมที่เป็นหมัน
ลักษณะทางพันธุ์ศาสตร์ของดาวเรืองอเมริกัน
ดาวเรืองที่นิยมปลูกในปัจจุบันคือ Tagetes erecta Linn คือดาวเรืองอเมริกันเป็น Diploid มีจำนวนโครโมโซม 2n=24 และ T.patula คือดาวเรืองฝรั่งเศส เป็น Tetraploid มีจำนวนโครโมโซม 2n=48 ดาวเรืองเป็นไม้ดอกล้มลุกเนื้ออ่อน ซึ่งนิยมขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ดาวเรืองจัดเป็นพืชผสมข้าม โดยใช้แมลงช่วยผสมเกสร และเป็นพืชวันสั้น
ดาวเรืองเป็นพืชใบเลี้ยงคู่ ลักษณะใบเป็นแบบขนนก (Pinnately) ใบย่อยยาวเรียวปลายแหลมเรียงตัวแบบตรงข้าม จัดเป็นไม้ล้มลุกเนื้ออ่อน ช่อดอกเป็นแบบ head ที่ประกอบด้วย ดอกย่อยขนาดเล็กไม่มีก้าน ดอกจำนวนมากรวมกันอยู่บนแกนกลาง ช่อดอกที่หดสั้นมากจะแผ่กว้าง ตรงกลางนูนเล็กน้อยคล้ายฐานรองดอก ทำให้มองเห็นคล้ายดอกเดี่ยว ดอกย่อยแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ ดอกย่อยชั้นใน (Disc Floret) มีลักษณะคล้ายกระดิ่งหรือหลอด เป็นดอกสมบูณ์เพศ มีทั้งเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย ส่วนดอกชั้นนอก (Ray Floret) มีรูปร่างคล้ายลิ้น มีเฉพาะเกสรตัวเมีย ดาวเรืองบางชนิดอาจมีเฉพาะกลีบดอกชั้นนอก หรือกลีบชั้นในเพียงอย่างเดียว หรือ ทั้งดอกมีแต่เกสรตัวเมียที่เห็นเป็นเส้นตลอดทั้งดอกเราเรียกดอกประเภทนี้ว่าดอก apetalus หรือดอกที่ไม่มีกลีบดอกนั้นเอง สีดอกมีตั้งแต่สีส้มเข้มไปจนถึงสีครีมขาว
ลักษณะดอกดอกดาวเรืองเรียกว่า ดอกแบบ head ซึ่งประกอบด้วยดอกหลายดอกมาอยู่รวมกัน เรียกว่าดอกย่อย(floret) ขนาดเล็กไม่มีก้านดอกจำนวนมากรวมกันอยู่บนแกนกลาง ช่อดอกที่หดสั้นมากจะแผ่กว้าง ตรงกลางนูนเล็กน้อยคล้ายฐานรองดอก ทำให้มองเห็นคล้ายดอกเดี่ยว ดอกย่อยแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ ดอกย่อยชั้นใน(disc floret) มีลักษณะคล้ายกระดิ่งหรือหลอด เป็นดอกสมบูรณ์เพศ มีทั้งเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย ส่วนดอกย่อย ชั้นนอก (ray floret) มีรูปร่างคล้ายลิ้น เป็นดอกที่มีเฉพาะเกสรตัวเมีย ดาวเรืองบางชนิดอาจมีเฉพาะดอกย่อยชั้นนอกอย่างเดียว หรือ มีแต่เกสรตัวเมียอย่างเดียวแต่ไม่มีกลีบดอกเรียกว่า apetalus มีเกสรตัวผู้เชื่อมติดล้อมรอบเกสรตัวเมีย และอยู่ติดกับกลีบดอก อับละอองเกสรตัวผู้มี 2 ช่องตามยาว ก้านเกสรตัวเมียมีปลายแยกเป็น 2 แฉก รังไข่เป็นแบบ inferior ไข่ติดอยู่กับฐานของรังไข่ ผลเป็นแบบ Achene เมล็ดไม่มี endosperm ขนาดดอกมีตั้งแต่ 4 ถึง 12 เซนติเมตร
การจำแนกดอกดาวเรืองตามลักษณะภายนอก การจำแนกตามลักษณะดอก 1. ดอกชั้นเดียว (Single flower) ช่อดอกจะมี ray floret อยู่เพียง 1-2 ชั้นส่วนใหญ่จะเป็นดอกย่อยชั้นในมองดูคล้ายดอกดาวกระจาย 2. ดอกกึ่งซ้อน (Semi flower) ช่อดอกจะมี ray floret มากกว่า 2 ชั้นขึ้นไป ตรงใจกลางดอกยังมี ดอกย่อยชั้นในอยู่ส่วนมากจะพบดอกประเภทนี้ขึ้นอยู่ตามธรรมชาติและดาวเรืองอาหารสัตว์ 3. ดอกซ้อน (Double flower) ช่อดอกประเภทนี้จะมีแต่ ray floret เท่านั้น นอกจากนี้ดอกซ้อนก็ยังมีรูปแบบที่แตกต่างกันไปอีกคือ ดอกซ้อนแบบดอกเบญจมาศ (Chrysanthemum type) ดอกชนิดนี้มองดูคล้ายกับว่ามีแต่ดอกย่อยชั้นใน ดอกย่อยแต่ละดอกมีลักษณะคล้ายระฆังปลายเป็นแฉกๆ ดอกชนิดนี้พบมากตามธรรมชาติเป็นดาวเรืองพื้นเมืองที่นิยมนำมาร้อยมาลัย 4. ดอกที่มีแต่เกสรตัวเมียและไม่มีกลีบดอก (apetalus flower) เป็นดอกที่กลีบดอกลดรูปลงไปมีแต่เกสรตัวเมียที่เห็นเป็นฝอย ดอกดาวเรืองประเภทนี้ นักปรับปรุงพันธุ์จะคัดเลือกเอาไว้เป็นสายพันธุ์แม่ สีดอก สีดอกดาวเรือง มีสี ขาวครีม เหลืองอ่อน(Primrose หรือ Lemon) เหลือง ทอง ส้ม ส้มเข้ม (Deep orange หรือ scarlet) การจำแนกพันธุ์ดาวเรืองอเมริกันตามความสูง 1.1 พันธุ์เตี้ย ได้แก่ดาวเรืองที่มีความสูงของลำต้น ปกติในช่วงฤดูวันยาวประมาณ 24-40 เซนติเมตร ได้แก่ Discovery series และ Antique series สองพันธุ์นี้จัดเป็นพันธุ์ลูกผสม ส่วนพันธุ์ผสมเปิดได้แก่ พันธุ์ Crush series คือ Papaya crush สีทอง Pineapple crush สีเหลือง Pumpkin crush สีส้ม และ Guys and Dolls Mix เอาสีทั้งสามพันธุ์มาผสมกัน 1.2 พันธุ์ที่มีความสูงปานกลางได้แก่ ดาวเรืองที่มีความสูง ปกติในช่วงวันยาวประมาณ 45-65 เซนติเมตร ได้แก่ Galore series, Inca ll series, Big bloom series, Iceberg และ Jamaica series 1.3 พันธุ์ดาวเรืองที่มีขนาดลำต้นสูง ได้แก่พันธุ์ดาวเรืองที่มีความสูงปกติในช่วงวันยาว 70 เซนติเมตรขึ้นไป ได้แก่ Dollar gold, sovereign series, Perfection series, Climax series ส่วนพันธุ์ OP ได้แก่ Crackerjack |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น