วันพฤหัสบดีที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555

ดอกดาวเรือง

ประวัติความเป็นมาของดาวเรือง

          ดาวเรืองเป็นพืชที่อยู่ในสกุล Tagetes ซึ่งเป็นชื่อเทพ ของชาว Etruscan ดาวเรืองเป็นดอกไม้ที่นิยมอย่างมากในเอเชียใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และ เม็กซิโก ในเอเชียใต้จะใช้ดาวเรืองสำหรับพิธีกรรมทางศาสนาฮินดู ส่วนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นิยมใช้บูชาทางศาสนาพุทธและพิธีมงคลต่างๆ ในเม็กซิโกจะใช้ดอกดาวเรืองในเทศกาลวันแห่งความตายเพื่อระลึกถึงวิณญาณบรรพบุรุษ
พืชในจีนัสเดียวกับดาวเรืองมีประมาณ 50 Species มีทั้งพวกล้มลุก และ พวกยืนต้นอยู่ได้หลายฤดู พืชสกุล Tagetes ในธรรมชาติ พบแพร่กระจายพันธุ์ตามพื้นที่ร้อน และแห้งแล้ง ตามพื้นที่ลาดชัน และก้นหุบเขา แถบ New Mexico ไปจนถึงประเทศอาร์เจนติน่าและมี 1 Species พบที่แอฟริกา
Tagetes erecta (ดาวเรืองอเมริกัน), Tagetes patula (ดาวเรืองฝรั่งเศส) และ Tagetes tenuifolia (ดาวเรือง signet) โดยทั้งหมดมาจากทวีปอเมริกา โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากเม็กซิโก ดาวเรืองอเมริกัน สามารถผสมเข้ากับดาวเรืองฝรั่งเศสได้ และให้ลูกผสมที่เป็นหมัน


ลักษณะทางพันธุ์ศาสตร์ของดาวเรืองอเมริกัน

           ดาวเรืองที่นิยมปลูกในปัจจุบันคือ  Tagetes  erecta  Linn  คือดาวเรืองอเมริกันเป็น Diploid  มีจำนวนโครโมโซม 2n=24  และ T.patula  คือดาวเรืองฝรั่งเศส เป็น Tetraploid  มีจำนวนโครโมโซม 2n=48  ดาวเรืองเป็นไม้ดอกล้มลุกเนื้ออ่อน ซึ่งนิยมขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด  ดาวเรืองจัดเป็นพืชผสมข้าม  โดยใช้แมลงช่วยผสมเกสร และเป็นพืชวันสั้น
           ดาวเรืองเป็นพืชใบเลี้ยงคู่  ลักษณะใบเป็นแบบขนนก (Pinnately)  ใบย่อยยาวเรียวปลายแหลมเรียงตัวแบบตรงข้าม  จัดเป็นไม้ล้มลุกเนื้ออ่อน  ช่อดอกเป็นแบบ  head  ที่ประกอบด้วย ดอกย่อยขนาดเล็กไม่มีก้าน  ดอกจำนวนมากรวมกันอยู่บนแกนกลาง  ช่อดอกที่หดสั้นมากจะแผ่กว้าง  ตรงกลางนูนเล็กน้อยคล้ายฐานรองดอก  ทำให้มองเห็นคล้ายดอกเดี่ยว  ดอกย่อยแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ  ดอกย่อยชั้นใน (Disc Floret)   มีลักษณะคล้ายกระดิ่งหรือหลอด  เป็นดอกสมบูณ์เพศ  มีทั้งเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย  ส่วนดอกชั้นนอก (Ray  Floret)  มีรูปร่างคล้ายลิ้น มีเฉพาะเกสรตัวเมีย  ดาวเรืองบางชนิดอาจมีเฉพาะกลีบดอกชั้นนอก หรือกลีบชั้นในเพียงอย่างเดียว หรือ ทั้งดอกมีแต่เกสรตัวเมียที่เห็นเป็นเส้นตลอดทั้งดอกเราเรียกดอกประเภทนี้ว่าดอก  apetalus  หรือดอกที่ไม่มีกลีบดอกนั้นเอง  สีดอกมีตั้งแต่สีส้มเข้มไปจนถึงสีครีมขาว


ลักษณะดอกดอกดาวเรืองเรียกว่า ดอกแบบ head  ซึ่งประกอบด้วยดอกหลายดอกมาอยู่รวมกัน  เรียกว่าดอกย่อย(floret)  ขนาดเล็กไม่มีก้านดอกจำนวนมากรวมกันอยู่บนแกนกลาง  ช่อดอกที่หดสั้นมากจะแผ่กว้าง  ตรงกลางนูนเล็กน้อยคล้ายฐานรองดอก  ทำให้มองเห็นคล้ายดอกเดี่ยว  ดอกย่อยแบ่งเป็น 2 ชนิด  คือ  ดอกย่อยชั้นใน(disc  floret)  มีลักษณะคล้ายกระดิ่งหรือหลอด เป็นดอกสมบูรณ์เพศ  มีทั้งเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย  ส่วนดอกย่อย  ชั้นนอก (ray  floret)  มีรูปร่างคล้ายลิ้น เป็นดอกที่มีเฉพาะเกสรตัวเมีย  ดาวเรืองบางชนิดอาจมีเฉพาะดอกย่อยชั้นนอกอย่างเดียว หรือ มีแต่เกสรตัวเมียอย่างเดียวแต่ไม่มีกลีบดอกเรียกว่า  apetalus  มีเกสรตัวผู้เชื่อมติดล้อมรอบเกสรตัวเมีย  และอยู่ติดกับกลีบดอก  อับละอองเกสรตัวผู้มี 2 ช่องตามยาว  ก้านเกสรตัวเมียมีปลายแยกเป็น 2 แฉก  รังไข่เป็นแบบ  inferior  ไข่ติดอยู่กับฐานของรังไข่  ผลเป็นแบบ Achene  เมล็ดไม่มี  endosperm  ขนาดดอกมีตั้งแต่ 4 ถึง 12  เซนติเมตร

การจำแนกดอกดาวเรืองตามลักษณะภายนอก

การจำแนกตามลักษณะดอก
                1.  ดอกชั้นเดียว (Single  flower)  ช่อดอกจะมี  ray  floret  อยู่เพียง 1-2  ชั้นส่วนใหญ่จะเป็นดอกย่อยชั้นในมองดูคล้ายดอกดาวกระจาย
                2.  ดอกกึ่งซ้อน (Semi  flower)  ช่อดอกจะมี ray  floret มากกว่า 2  ชั้นขึ้นไป  ตรงใจกลางดอกยังมี ดอกย่อยชั้นในอยู่ส่วนมากจะพบดอกประเภทนี้ขึ้นอยู่ตามธรรมชาติและดาวเรืองอาหารสัตว์
                3.  ดอกซ้อน (Double  flower)  ช่อดอกประเภทนี้จะมีแต่  ray  floret  เท่านั้น  นอกจากนี้ดอกซ้อนก็ยังมีรูปแบบที่แตกต่างกันไปอีกคือ  ดอกซ้อนแบบดอกเบญจมาศ  (Chrysanthemum  type)  ดอกชนิดนี้มองดูคล้ายกับว่ามีแต่ดอกย่อยชั้นใน  ดอกย่อยแต่ละดอกมีลักษณะคล้ายระฆังปลายเป็นแฉกๆ  ดอกชนิดนี้พบมากตามธรรมชาติเป็นดาวเรืองพื้นเมืองที่นิยมนำมาร้อยมาลัย
                4.  ดอกที่มีแต่เกสรตัวเมียและไม่มีกลีบดอก (apetalus  flower)  เป็นดอกที่กลีบดอกลดรูปลงไปมีแต่เกสรตัวเมียที่เห็นเป็นฝอย  ดอกดาวเรืองประเภทนี้ นักปรับปรุงพันธุ์จะคัดเลือกเอาไว้เป็นสายพันธุ์แม่

สีดอก

สีดอกดาวเรือง  มีสี  ขาวครีม  เหลืองอ่อน(Primrose  หรือ  Lemon)  เหลือง  ทอง  ส้ม  ส้มเข้ม  (Deep  orange  หรือ  scarlet)

การจำแนกพันธุ์ดาวเรืองอเมริกันตามความสูง
1.1  พันธุ์เตี้ย   ได้แก่ดาวเรืองที่มีความสูงของลำต้น  ปกติในช่วงฤดูวันยาวประมาณ  24-40  เซนติเมตร  ได้แก่  Discovery  series  และ  Antique  series  สองพันธุ์นี้จัดเป็นพันธุ์ลูกผสม  ส่วนพันธุ์ผสมเปิดได้แก่  พันธุ์  Crush  series  คือ  Papaya  crush  สีทอง  Pineapple  crush  สีเหลือง  Pumpkin  crush  สีส้ม และ Guys and Dolls  Mix  เอาสีทั้งสามพันธุ์มาผสมกัน
1.2  พันธุ์ที่มีความสูงปานกลางได้แก่  ดาวเรืองที่มีความสูง  ปกติในช่วงวันยาวประมาณ  45-65  เซนติเมตร  ได้แก่  Galore  series,  Inca ll  series,  Big bloom  series,  Iceberg  และ  Jamaica  series
1.3  พันธุ์ดาวเรืองที่มีขนาดลำต้นสูง  ได้แก่พันธุ์ดาวเรืองที่มีความสูงปกติในช่วงวันยาว  70  เซนติเมตรขึ้นไป  ได้แก่  Dollar gold,  sovereign  series, Perfection  series, Climax  series  ส่วนพันธุ์ OP  ได้แก่  Crackerjack
 

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น